Наурыз айында еліміздің ірі қайырымдылық қорларының бірі өзінің 17 жылдығын атап өтті.
Бұл қайырымдылық ұйым көпбейінді ауруханаларды, перинаталдық орталықтарды және перзентханаларды қоса алғанда, мемлекеттік медициналық мекемелерді көмекпен қамтиды. Қордың тағы бір маңызды бағыты ұзақ жылдар бойы жасөспірімдерге арналған кәсіптік бағдарлау жобаларын іске асыру болып қала береді, деп жазады inbusiness.kz сайты.
Кәсіби қайырымдылық қызметінің 17 жылында AYALA қоры неонатологияға маманданған жалғыз қорға айналды және мемлекетке 2010 жылдан бастап Қазақстандағы сәбилер өлімі деңгейін 2 есеге азайтып, БҰҰ тұрақты даму мақсаттарының бірін орындауға көмектесті.
— Құрметті серіктестеріміз бен демеушілеріміздің қолдауымен біз жаңа туған нәрестелерді Қазақстанның перинаталдық орталықтарының үштен бірін мүгедектіктен құтқаруға арналған жабдықтармен жабдықтай алдық. Жалпы сомасы 2,3 миллиард болатын 1300-ден астам медициналық құрылғы Қазақстан бойынша 67 реанимациялық бөлімдер мен қарқынды терапия бөлімшелеріне берілді, — деп атап өтті AYALA қайырымдылық қорының негізін қалаушы және президенті Айдан Сүлейменова.
— Тағы бір маңызды жетістік ретінде біз Әсел Үсенбайқызы Шариповамен және Қазақстанның барлық неонаталды офтальмологтарымен бірге 2,5 жыл ішінде жүзеге асыра алған ретинопатияға байланысты жаңа туған сәбилердің көру қабілеті бойынша мүгедектігін 0,6%-ға дейін төмендету деп есептейміз.
2023 жылы қайырымдылық қоры серіктестерге, демеушілерге қолдау көрсету және жүздеген мың қазақстандықтардың қайырымдылық жарналарының арқасында 450 миллион теңгеден астам қаражат жинады. Бұл сома 3 негізгі бағытта жобаларды іске асыруға бағытталды.
Бірінші бағыт – бұл «Кәсіби бағдарлау». AYALA қоры 2018 жылдан бастап SAMSUNG компаниясына Қазақстанда білім беру жобаларын — SAMSUNG INNOVATION CAMPUS жобасын және SOLVE FOR TOMORROW конкурсын жүзеге асыруға көмектесіп келеді. 6 жыл ішінде бұл жобалар 25 жасқа дейінгі мыңдаған жасөспірімдер мен жастарды қамтыды. Тек 2023 жылы ғана SAMSUNG INNOVATION CAMPUS-тан мобильді қосымшаларды әзірлеу және дата-талдау бойынша тегін IT-курстардан өткені туралы сертификаттарды 200-ден астам жасөспірім алды. Олардың көбі қазақстандық финтех-алыптарда табысты мансап құрып, әлемнің беделді университеттерінде білім алуда.Қазақстанның жас IT мамандарының әлеуетін дамытуды қолдаудан басқа, AYALA қоры бірнеше жылдан бері Қарағанды облысының екі балалар үйінде жасөспірімдердің кәсіби бағдарлау бойынша дамуымен табысты жұмыс істеп келеді. Оның үстіне, бұл жобалар орнықтылық пен тиімді қайырымдылықтың үздік әлемдік тәжірибелері негізінде жүзеге асырылуда. Оларды екі халықаралық компанияның — Oriflame және CUMMINS қазақстандық өкілдіктері қолдайды.
— Oriflame компаниясы Облыстық балалар үйінде даму мүмкіндігі шектелген балаларды оқыту үшін кәсіби бағдарлау салонын ашуға көмектесті. Бұл шеберхана үнемі жұмыс істейді: Балаларды шаш қырқуға, шашты сәндеуге, визажбен жұмыс істеуге үйретеді және нейл-стилистер дайындайды, — дейді Айдан Сүлейменова.
— Осы балалар үйінде CUMMINS Қазақстан компаниясы 2021 жылы аспаздық кабинетті жабдықтауға көмектесті. Алдымен онда балалар еріктілермен бірге күрделі емес тағамдар дайындады. 2023 жылы компания өзінің бастапқы жобасын кеңейтті, енді барлық оқу жылы ішінде Даму мүмкіндігі шектелген балаларға арналған облыстық балалар үйінің тәрбиеленушілері Қарағанды тамақтану және сервис колледжінің педагогтарынан аптасына екі рет кәсіптік білім алады.
Екі жыл бұрын CUMMINS Қазақстан компаниясы жабдықтауға көмектескен тігін шеберханасының базасындағы екінші «Таң шолпан» балалар үйінде де осындай қағидат бойынша сабақтар жүргізілуде.
— Менің ойымша, бұл тиімді корпоративтік әлеуметтік жауапкершіліктің тамаша үлгісі. Өйткені білім мен пайдалы дағдылар балалармен өмір бойы қалады. Олардың болашақ кәсібі мен қаржылық дербестігінің негізі болатынына сенімдімін, — деп есептейді AYALA қорының президенті.
AYALA қорының екінші маңызды бағыты – мемлекетке Қазақстанда шала туған балалардың көру қабілеті бойынша мүгедектігін азайтуға көмектесу.
— 2023 жылы «Шеврон», HALYK BANK, Samruk-Kazyna Trust, PTC Holding, Qazaq Oil, Gasenergy, KAMAZ Инжиниринг компанияларының қолдауының арқасында біз 4 ретиналды камераны және бір лазерлік қондырғыны 2021 жылдан бастап жүзеге асырылып келе жатқан «Әлемді көремін» жобасы аясында Астана, Павлодар, Көкшетау және Қарағанды перинаталдық орталықтарына бердік, — дейді Айдан Сүлейменова.
— Осы жобаны іске асырған екі жарым жыл ішінде AYALA қоры Қазақстанның 14 қаласының Перинаталдық және ғылыми орталықтарына 25 диагностикалық және лазерхирургиялық құрал-жабдықтарды тапсырды. Онда 4500-ден астам жаңа туған бала диагностикаланды — бұл 2021 және 2022 жылдарға қарағанда 3,5 есе көп! Шала туған нәрестелерде ретинопатия диагностикасы жағдайы диагностикалайтын неонаталдық офтальмолог дәрігерлер санының 2021 жылғы 4-тен – өткен жылдың соңында 45-ке дейін ұлғаюының арқасында бірнеше есеге жақсарды. Әсел Үсенбайқызы Шариповаға өзінің баға жетпес білімі мен жинақталған тәжірибесін жас мамандарға бергені үшін үлкен рахмет. Біздің құрал-жабдықтар мен неонаталдық офтальмологтар 350 жаңа туған нәрестені көру қабілеті бойынша мүгедектіктен сақтап қалғанына қуаныштымыз — бұл өткен 2 жылмен салыстырғанда 10 есе көп!
2024 жылы «Әлемді көремін» жобасы аясында AYALA қоры Перинаталдық орталықтарға тағы да 3 ретиналды камераны тапсырады. Біріншісі Алматыдағы Перинатология және балалар кардиохирургиясы орталығында табысты жұмыс істеуде. «Теңізшевройл» компаниясымен бірге сәуірдің соңында Атырау облысының Облыстық перинаталдық орталығына ретиналды камера беріледі. Онда ақпан айында аймақтық Ретинопатия орталығы ашылды және заманауи ретиналды камера бұл орталықты жаңа туған балаларды диагностикалауға қажетті барлық жабдықтармен жабдықтауды аяқтайды. Мамыр айында Forus Neo ретиналды камерасы Ақтөбе облыстық перинаталдық орталығына HALYK BANK қолдауымен беріледі.
— Мемлекеттік медициналық мекемелермен жұмыс істеу барысында біз әрқашан өз іс-әрекетімізді Денсаулық сақтау министрлігімен үйлестіреміз. 17 жыл ішінде біз ретинопатияға байланысты шала туған балаларда мүгедектікті төмендету бойынша өзара іс-қимылды қоса алғанда, ҚР Денсаулық сақтау министрлігімен ынтымақтастық туралы 3 меморандумға қол қойып, сәтті жүзеге асырдық. Өткен жылы біз Алматы қаласы әкімдігінің Қоғамдық денсаулық сақтау басқармасымен және Перинатология және балалар кардиохирургиясы орталығымен ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойдық. Олардың барлығы туылғаннан бастап балалардың мүгедектігін азайтуға, соның ішінде елімізде феталдық хирургияның қалыптасуына мемлекетке көмектесуге бағытталған, — деп атап өтті Айдан Сүлейменова.
Қазақстандағы құрсақішілік немесе феталдық хирургия өзінің алғашқы қадамдарын жасай бастады. AYALA қоры өткен жылдан бері біздің еліміз үшін маңызды осы медицина бағытын дамытуға белсенді атсалысуда. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Ана мен бала денсаулығын қорғау департаментінің қолдауымен 2023 жылы қор Алматыдағы Перинатология және балалар кардиохирургиясы орталығынан және Астанадағы Ана мен бала ұлттық ғылыми орталығынан 9 дәрігерді Екатеринбургтегі Урал ана мен бала денсаулығы ғылыми-зерттеу институтына практикалық оқуға жіберді. Онда қазақстандық дәрігерлер алғаш рет профессор Наталья Владимировна Косовцованың жетекшілігімен жануарларға феталдық хирургия бойынша практикалық оқудан өтті.
— Біз сондай-ақ Астанада және Алматыда таяу және алыс шетелдерден жетекші дәрігер-практиктердің келуімен ұрықтың сараптамалық УДЗ-диагностикасы бойынша 5-тен астам практикалық семинар өткізуге көмектестік. Алматы қаласының Перинатология және балалар кардиохирургиясы орталығынан Испанияға Феталдық хирургия бойынша Дүниежүзілік Конгреске екі дәрігер жіберілді. Қазақстан әлемнің үздік практик-мамандарын біріктіретін осы ірі форумға алғаш рет қатысты, — деп атап өтті AYALA қорының негізін қалаушы және президенті.
Балалардың туғаннан бастап мүгедектігін азайту үшін AYALA қоры мемлекетке Перинаталдық орталықтар базасында «Ұрықты қорғау орталықтарын» дамытуға көмектеседі. «Шеврон» компаниясының қолдауымен Алматыдағы Перинатология және балалар кардиохирургиясы орталығында «Бір күн клиникасы» пилоттық форматында жұмыс істей бастады. Бұл клиникада алғаш рет Алматының барлық жүкті әйелдері бір күнде ұрықты дамытудың маңызды патологияларына толық скринингтен өте алады.
— «Шеврон» компаниясы зертхананы бүкіл әлемде пренаталды скринингтің алтын стандарты саналатын өте дәл микроскоппен және талдағышпен жабдықтауға көмектесті. Бұған дейін мұндай диагностика тек жеке медициналық орталықтарда орасан зор қаражатқа қолжетімді болатын және біздің ел тұрғындарының көпшілігінің қолы жете бермейтін, — дейді Айдан Сүлейменова.
Перинатология және балалар кардиохирургиясы орталығы басшылығының бағалауынша, 10 мыңнан астам жүкті әйел еуропалық стандарттар бойынша бір күнде пренаталды скринингтен өте алады.
— 2024 жылға арналған жоспарларда бізде нәресте мүгедектігін азайту мақсаты басым болып қала береді. Сондықтан біз жаңа туған нәрестелерде есту проблемаларын анағұрлым тиімді анықтау үшін ерте аудиологиялық скрининг бағытындағы жұмысымызды кеңейтеміз. Қазақстанда жыл сайын 1200-ден астам бала есту функциясының терең бұзылуымен немесе саңыраулықпен дүниеге келеді: мұндай бұзушылықтардың жиілігі 1000 нәрестеден 1-2 балада байқалады. Бұл Даун синдромының жиілігіне қарағанда 2 есе көп және жаңа туған нәрестелердегі фенилкетонурия жағдайларына қарағанда 10 есе көп, — дейді қор президенті.
— Қазіргі уақытта жаңа туған нәрестелерді отоаккустикалық эмиссия (ОАЭ) арқылы аудиологиялық скринингілеу әдісі балалардың 100% есту патологиясын анықтауға мүмкіндік бермейді, бұл жыл сайын 1200 баланың мүгедек атануына әкеледі. Сондықтан біз Алматы қаласының 5 мемлекеттік медициналық мекемесін қамтитын «Мен естимін» жобасын пилоттық форматта бастаймыз. Олардың әрқайсысында аудиологиялық скринингке арналған аппарат ҚЕТӘ әдісімен орнатылады. Ол анағұрлым дәлірек және дәрігерлерге дыбыс толқындарының бас миына дейін өтуінде проблемалардың болуын анықтауға мүмкіндік береді. ОАЭ әдісі мұндай проблеманы анықтай алмайды. Барлық қазақстандықтар мен ірі компаниялардан жаңа туған нәрестелердің есту қабілеті бойынша мүгедектік проблемасын бүкіл ел ауқымында шала туған балаларда ретинопатия проблемасын шешкендей тез арада еңсеру үшін бізге қолдау көрсетуді сұраймыз.
Дереккөз: Inbusiness.kz