Сіз байқадыңыз ба: спорттық тұғырдан көбінесе өңірлерден, шалғай ауылдардан шыққан жастарды көреміз?
Олардың бойында бір ерекше қасиет бар – табандылық, қайсарлық, ішкі сенім. Мүмкін, бұл олардың бала кезінен-ақ өмір жолының бір ғана бағыты болғандықтан шығар: бірдеңеге қол жеткізгің келсе – еңбектен.
Оны Сербияның Златибор қаласында өткен ISF U-15 Гимназиада да дәлелдеді. Қазақстан құрамасы, құрамында 22 қатысушы болды (оның 12-сі – «Auyl Sport» жобасының жеңімпаздары), 11 медаль жеңіп алды. Кешегі күнге дейін олар мектеп ауласындағы қарапайым алаңдарда жаттықса, бүгін – халықаралық деңгейдегі чемпиондар.
Еркін күрес, шахмат және бокс спортшылары ерекше сенімді өнер көрсетті. 19 елден келген 160 боксшы қатысқан жарыста «Auyl Sport» жобасының үш тәрбиеленушісі өз салмақ дәрежелерінде абсолютті чемпион атанды: Шыңғыс Макаров (52 кг), Айбек Садық (60 кг) және Нуртас Алимбай (57 кг).
Еркін күресте Түркістан облысынан келген «Auyl Sport» жобасына қатысушы Қалыбек Нұрқожа қола медаль иеленді. Ал шахмат турнирінде (рапид және блиц) Жанат Нұрым мен Олтинай Алғапарова жоғары деңгейде ойын көрсетіп, арнайы марапаттарға ие болды.
Жүлделерден бөлек, «Auyl Sport» қатысушыларына «Halyk» қорынан алғыс хаттар мен ақшалай сыйлықтар табысталды.
Мұндай жеңістер – жай ғана жетістік емес. Бұл – ешкім сен үшін ештеңе істемейтін, әр нәтижеге өз еңбегіңмен қол жеткізетін ортада мықты мінездің қалыптасатынының дәлелі.
Мүмкіндік – бұл сыйлық емес, күш-жігердің түйісуі
Бастысы – қолдау дер кезінде келсе болғаны, әсіресе бұл балаларға қатысты болса. Талантты балалар – қалада да, ауылда да, ең шалғай елдімекендерде де бар. Олардың тағдыры көбінесе жанында кімнің болатынына байланысты. Біреу байқап, қолдап, шабыттандырып, мүмкіндік беруі мүмкін. Кейде бұл жеткілікті – арман қуған бала чемпионға айналады. Кейде – өзіне сенімді, лайықты тұлға боп өседі.
«Auyl Sport» жобасы осының дәлелі. 2024 жылы іске қосылған бұл бастама ауылдық жерлердегі балалар спортын қолдауға бағытталған ең ауқымды бағдарламалардың бірі болды. Алғашқы маусымда жарыстарға Қазақстанның 200 ауылынан 12 мыңнан астам жас спортшы қатысты. Финалдық кезеңге еліміздің 17 өңірінен үздік 1300 бала өтті.
Бірақ «Auyl Sport» тек жарыс қана емес. Бұл – тең мүмкіндіктер туралы. Қай жерде тұрса да, әр бала спортпен шұғылданып, дамып, армандап, жеңіске жете алатын жағдай жасау.
Жарыстар ауыл жастарына жақын спорт түрлері бойынша өтеді: бокс, еркін күрес, каратэ, баскетбол, волейбол, шахмат. Ал 2025 жылдан бастап үстел теннисі де енгізілді. Барлығы әр баланың өзін сынап көруіне мүмкіндік беретіндей етіп ойластырылған.
«Halyk» қорының атқарушы директоры Ғалымбек Жақсылықов айтқандай: «Auyl Sport – бұл ауыл балаларына үлкен аренаға шығуға мүмкіндік. Бұл жай ғана спорттық жоба емес, бұл – нағыз әлеуметтік лифт». «Auyl Sport» жеңімпаздарының халықаралық Гимназиадаға қатысуы – соның жарқын дәлелі.
Тимур Құлыбаев басқаратын «Halyk» қайырымдылық қоры ауыл спортының дамуына шамамен 500 миллион теңге бөлді: жарыстар ұйымдастыру, жабдықтар сатып алу, бапкерлерді оқыту, спорт алаңдарын салу сияқты. Бірақ бастысы – бұл адамдарға салынған инвестиция. Ертең чемпион болатын, немесе жай ғана сенімді әрі мықты тұлға болып қалыптасатын балаларға.
Мемлекет өз спортшыларына үміт артады
Ауыл таланттарын қолдау – бұл кең ауқымды мемлекеттік стратегияның бір бөлігі. Бүгінде Қазақстанда спорт саясаты күрделі өзгерістерден өтуде. Жақында Президент Қасым-Жомарт Тоқаев оны жаңғырту туралы заңға қол қойды. Негізгі тармақтарының бірі – шетелдік легионерлерді мемлекеттік және квазимемлекеттік қаржыландыру есебінен қолдауға тыйым салу.
Енді мемлекеттік қаржы төрт басым бағытқа шоғырланған: жоғары жетістікті спорт (оның ішінде басым спорт түрлері), бұқаралық спортты дамыту, спорт ұйымдарын қолдау және инфрақұрылымды жетілдіру. Бұл – ұзақ мерзімді нәтижеге бағытталған курс: чемпиондарды өз елімізде өсіріп, алғашқы қадамдарынан бастап оларға жағдай жасау.
Жалпы жетістік – әрқайсысының үлесі
Ірі бизнестің спортты дамытуға жеке қатысуының жарқын мысалы – Тимур Құлыбаев. ҚР ҰОК-нің бұрынғы президенті ретінде ол Олимпиадалық қозғалысты дамытуға белсенді қатысып қана қоймай, оны мемлекеттік қаржысыз жүргізді. Бүгінде ол комитеттегі ресми қызметін аяқтаса да, балалар және бұқаралық спортты қолдауды жалғастыруда.
Ашық мысалдың бірі – Түркістанда заманауи Олимпиадалық орталықтың салынуы. Бұл нысан Тимур Құлыбаев пен Данияр Әбілғазиннің жеке қаражатына салынған. Облыс әкімінің айтуынша, бұл – кәсіпкерлер тарапынан жастарға арналған «сыйлық».
Бүгінгі қазақстандық спорт – жүйелі құрылымнан гөрі мозаика іспетті. Бір жерде – мемлекет, бір жерде – бизнес, бір жерде – жай ғана бейжай қарамайтын жандар алға жылжытады. Сербиядағы ISF Гимназиадасы – жай ғана халықаралық жарыс емес, бұл – белгі: бірдеңе өзгеріп жатыр. Бұрын кедергі мен мүмкіндік жетіспеген жерден бүгінде шынайы мүмкіндіктер пайда болуда. «Auyl Sport» соның дәлелі болды: спорт ауылдан басталып, тұғырға ұласса – бұл жүйе жұмыс істейді. Легионерлерге тыйым – өзімізге үміт арту жолы. Жеке инвестициялар – сенімнің белгісі. Балаларға, елге, нәтижеге деген сенім.
Дереккөз: inbusiness.kz