Алматының ірі автомобиль сауда орталығындағы бизнестің табыстары мен дамуына ішкі көзқарас.
Статистика деректері бойынша Қазақстанда тіркелген автомобильдер саны күн санап өсуде, олардың көпшілігі Алматы мен Алматы облыстарында. Күн сайын тек оңтүстік астананың жолдарында 500 мыңнан астам көлік жүреді. Тиісінше, автокөлік нарықтары мен Автотрейдинг қызметтерінің саны артуда. Алматыда он шақты автокөлік нарығы бар. Тек Car City сауда орталығының өзінде үш мыңға жуық адам жұмыс істейді.
CarCity СО -Орталық Азиядағы ең ірі офлайн сауда орталығы, ол жыл сайын Қазақстандағы ең үздік авто бөлшектер дүкені ретінде жүлделі орындарға ие болады. Мұндағы сатушылар өнімнің сапасына жауап береді: әрқайсысына, тіпті ең кішкентай тауар сатып алушыға чек беріледі. Іргелес аумақта автокөлікке қызмет көрсету бойынша қызметтердің үлкен спектрі бар бірнеше техникалық қызмет көрсету станциялары орналасқан.
Кәсіпкерлер қалай және немен өмір сүреді, қандай жағдайда жұмыс істейді, осы салаға қалай келді және бүгінгі таңда сауда процесі қалай ұйымдастырылды – деген сұраққа басшылық өкілдері, жалға алушылар мен жалдамалы қызметкерлер жауап берді.
«Шағын және орта бизнесті дамыту – кез келген ел экономиканың негізі. Біз осы салаға өз үлесімізді қосамыз, ұсыныстарға қарай жүреміз және СО-да жалға алушыларға да, сатып алушыларға да ыңғайлы болу үшін, дұрыс жағында әрекет ету үшін бәрін жасаймыз. Мұның бәрі барлық кәсіпкерлермен өзара міндеттемелер: санитарлық талаптар, жұмыс кестесі, контрафактілік өнімдерді сатуға тыйым салу, кассалық аппараттың болуы, барлық есеп беретін құжаттар, міндетті аударымдар және т.б. белгіленген үлгі шарт жасалатындығынан басталады», – деп CarCity бас директоры Арман Әбдікәрімов жұмыстың ерекшелігін түсіндірді.
Аида Тілеуғабылова – әйел кәсіпкерлердің ішінде жарқын үлгісі. Орталық ашылғаннан бері Carcity-де жұмыс істейді. Ол фирма директоры ақша жымқырып белгісіз бағытта қашып жүргенде, қаржылық дағдарыстан кейін, барлығын нөлден бастады.
«Инвесторлар алдында барлық қаржылық міндеттемелерді өз мойнына алуға тура келді. Базарда жаңбыр астында резеңке етік киіп, айналам кір болып автокөлік бөлшектерін сатқаным есімде. Мен бәрін үнемдедім, тіпті автобуспен жүруге ақшаны үнемдедім. Сол кездері 3-4 сағат ұйықтадым», — деп еске алды кәсіпкер.
Аида 65 мың теңге қарыз алып, дилерден мотор майларын сата бастады. Өнімге деген сұранысты көріп, ол сауданың қыр-сырын түсіне бастап, бизнесі тез көтерілді. Бірінші бутикті ашты, содан кейін екінші, үшінші… ол қазір Car city-де жеті бутиктің иесі.
«Базарда нүктелер ашу жоспарлары болды. Бірақ осы жылдар ішінде үйреніп қалған қолайлы жағдайлар мен тәртіптен кейін Мен мұнда бизнесті дамытуды жалғастыруды шештім. Мен білім сласы бойынша экономистпін, қаржы директоры болдым. Бірақ қазір жалдамалы жұмысқа қайта оралғым келмейді, өйткені тұрақтылықты сезінемін, өз бизнесімді сенімді жүргіземін және дамимын», – дейді Аида Тілеуғабылова.
Кәсіпкер ең ірі автокөлік бөлшектерін сатудың арқасында сенімді шетелдік серіктестері бар екенін атап өтті. «Олар өздерінің дилерлік нүктелерін осында ашады, өйткені барлық жалға алушылар заңды бизнеспен айналысады. Кассалық аппараттардың болуы және контрафактілік өнімдерді сатуға тыйым салу жалдау шартының міндетті талаптары болып табылады», — деп нақтылайды ол.
«Мен осында жұмыс істей бастағанда, өркениетті бизнестің болашағы бар екенін бірден түсіндім. Көпшілікке ашық сауданың артықшылықтары мен перспективалары түсіндірілді. Содан кейін менің кеңестерімді тыңдағандар да жоғары нәтижеге жетті және ұзақ уақыт бойы осында қоныстанды. Енді ешкімді көндірудің қажеті жоқ — бутикті жалға алғысы келетіндер ұзын сонар кезекте тұр», — дейді кәсіпкер.
Сапалы тауар- басты қағида
Кәсіпкер Азиз Бақтияров осы сауда орталығында 2016 жылдан бері жұмыс істейді. Ол шарттар бірден ұнағанын мойындайды, бастап көруді шешті, нәтижесінде- тоғызыншы жы осында жұмысын жүргізуде.
«Бізде достарымызбен ЖК бар. Біз автомобиль шамдарын көтерме және бөлшек саудамен айналысамыз. Қазір бүкіл Қазақстан бойынша үлкен клиенттік база мен сату нүктелері қалыптасты, бірақ негізгі бутик Carcity-де орналасқан. Әрине, ең қиыны өз орныңды табу болды. Нәтижесінде олар компания дилерлері болды, олар өздері үшін баға мен сапаның тамаша үйлесімін тапты, өйткені біздің басымдығымыз – сапалы өнім. Біз әлемдік брендтермен жұмыс істейміз, өнімнің ерекшелігі мен барлық нюанстарын білеміз», – дейді ол.
Уақыт өз ережелерін белгілейді. Көптеген басқа кәсіпкерлер сияқты, Азиз де онлайн-сауданы белсенді игереді, тауарлар туралы ақпаратты маркет-плейстерде, әлеуметтік желілерде және т.б. орналастырады, халықаралық көрмелерге қатысады, ағылшын тілін үйренеді және шетелдік инвесторларды автокөлік нарығына тартуды жоспарлап отыр.
«Жақында Мәскеуде автомеханика көрмесінде болды. Көптеген сатушылар толығымен онлайн форматқа көшіпті. Біз бұған біртіндеп барамыз, бірақ бәрібір көптеген адамдар өнімді ұстап-қарап көруді жөн санайды, (менде олардың ішіненмін), сондықтан біз екі бағытты да дамытамыз. Мен экономиканың дамуына, заңды бизнеске өз үлесімді қосамын деп санаймын. Кеңейту жоспарлары бар – инвесторларды, ірі компанияларды тарту. Carcity сияқты сауда орталықтары өркениетті автокөлік нарығының үлгісін ұсынады. Базарда көбінесе түпнұсқа бөлшектерді таба алмайсыз, өйткені жаппай сұраныс жоқ. Мұнда — әлемдегі жетекші брендтердің үлкен ассортименті. Ал ірі компаниялар ең алдымен ірі автомоллда өкілдер мен серіктер іздейді», — деп пайымдайды Азиз Бақтияров.
Ол сенімді айтты: нағыз бизнес тәртіп пен есеп беруді жақсы көреді. «Сіз компанияның өкілі болғыңыз келеді – өз қызметіңіз туралы барлық құжаттаманы ұсыныңыз және құжаттарда толық тәртіп болуы үшін жалға алушыға сенімді болыңыз, контрафакт алынып тасталады», — дейді ол. «Мұның бәрі жергілікті сатушылардың шетелдік серіктестер алдындағы сенімді мәртебесін арттырады».
Айтпақшы, Carcity сауда орталығы кәсіпкерлерге жаңа онлайн-қызметті ұсынды – жалға алушы Мен со арасында құжат айналымын жүргізу ыңғайлылығы үшін құрылған жеке кабинет, онда жалға алушылар ай сайын барлық қажетті есеп беретін қаржылық құжаттаманы тапсырады. Интернеттегі нұсқаға көшу уақытты үнемдейді және бизнес иелерін заманауи технологияларды игеруге итермелейді.
Сондай ақ ресми сайтта carcity.kz жақында тауарларға сұраныс тудыру және әлеуетті сатып алушылар санын көбейту үшін жергілікті хабарландыру тақтасы пайда болды. Кез келген жалға алушы өнім туралы ақпаратты тегін жариялай алады.
«Ең бастысы-тұрақтылық»
Жалға алушы Галина Архипова құрылған күнінен бастап Car City-де жұмыс істейді, бірақ автомобиль бөлшектерімен айналыспайды. Білімі бойынша Энергетик, ол KEGOC -та 30 жыл жұмыс істеді және бір кездері өзін тамақтану саласында жұмыс жасаймын деп тіпті ойламаған.
«Басында қиын болды, бірақ қазір барлығы артта қалды. Бүгінде біздің үйлесімді ұжымда 18 адам бар. Көбісі 12-14 жылдай жұмыс істеуде және тұрақтылықты жоғары бағалайды. Қызметкерлер декреттік демалысқа кетіп, командаға қайта оралады, өйткені бізде барлық зейнетақы және әлеуметтік аударымдармен ресми жұмысқа орналасу бар. Біз адал бизнесті қолдаймыз. Менің есімде, көбі болашақтың белгісіздігінен қорқып келді. Ал қазір біз отбасы сияқтымыз. Біз мерекелерді бірге атап өтуге тырысамыз, мен көшбасшы ретінде қиын жағдайларда қызметкерлерді қолдаймын, өйткені көбісі әлеуметтік осал санатқа жатады, көп балалы. Мен олардың мұнда тұрақты табыс тапқанына өте қуаныштымын. Біздің аласапыран заманда ең бастысы – тұрақтылық, ертеңгі күнге деген сенімділік», – дейді бизнес иесі.
Онымен салыстыруға болатын көп нәрсе бар: автомолл оның көз алдында даму үстінде. Галина Архипова бірінші қабаттың төбесін қалай аяқтағанын, кейінірек екінші және үшінші деңгейлерді тұрғызғанын есіне алады. Ол инфрақұрылымның жақсарғанын, іргелес аумақтың жақсарғанын, іргелес аумақты жыл сайын жөндеу және абаттандыру жүргізілетінін, қоғамдық тамақтандыру, ағаштарды уақтылы санитарлық кесу ұйымдастырылғанын, автотұраққа ақы төлеудің автоматтандырылған жүйесі және басқа да жақсартулар енгізілгенін байқады.
«Carcity ашылған кезде жақын жерде» Баян ауылы » базары орналасқан. Алдымен адамдар базардан сатып алуды жөн көрді, бірақ содан кейін олар біздің сауда орталығына жиі келе бастады. Қазір жалға алу үшін бос орын табу қиын, өйткені сатушылар кеткісі келмейді, мұнда олардың көп жылдар бойы жинаған ұпайлары бар. Қыста жылы, жазда салқын болған кезде ешкім ашық аспан астына оралғысы келмейді. Мұнда қазірдің өзінде үй сияқты. Мен үшін бұл үйлесімді және тұрақты дамудың мысалы», — дейді жалға алушы.
Заңсыз сауда мәселесі қалай шешіледі
Carcity қауіпсіздік қызметкері Тимур Рүстемов мұнда 2019 жылдан бері жұмыс істейді. Ол қызметкер жұмысының ерекшелігі туралы айтты.
«Маған жұмыс, ұжым, шарттар ұнайды: тұрақты жалақы, барлық міндетті әлеуметтік аударымдар, сақтандыру және жұмыс принципі – кез келген мәселені келіссөздер арқылы, жанжалсыз шешу. Мысалы, бұрын көшедегі әйелдер ыстық тамақ сататын. Біз оларға өздерінің тамақтану орындары бар екенін, сол адамдар жұмыс істейтінін, жалдау ақысын, жалақыны, коммуналдық қызметтерді төлейтінін және заңсыз сауда олардан табыс алатынын түсіндірдік. Нәтижесінде бұл мәселе бейбіт жолмен шешілді», — деп еске алады ол.
Өкінішке орай, Carcity қауіпсіздік қызметкерлері рұқсат етілмеген сауда мәселесін тек сауда орталығында шеше алады. Монетаның минусы да бар: «көптеген адамдар жол бойында тақтайшалары бар, жанармай құю, май ауыстыру және т.б. қызметтерін жарнамалайтын жігіттер де Carcity-де жұмыс істейді деп санайды. Шындығында, олардың сауда орталығына ешқандай қатысы жоқ», – дейді маман. — Кейбіреулер кетеді, басқалары келеді. Ал біз сауда орталығының аумағында заңсыз әрекет етуге құқығымыз жоқ, бұл мәселені шешуде қала билігінде барлық үмітіміз».
Қаңтар айындағы оқиғалардан кейін Тимур Рүстемов тату командада жұмыс істейтінін сезді және түсінді.
«Алматыда ТЖ режимі жарияланған кезде біз қауіпсіздік жүйесін нақты пысықтадық. Олар бірге қорғанысқа шықты, өйткені тонаушылар көптеген сауда нүктелерін, банкоматтарды талқандады. Бірақ бізде шығын жоқ. Бұл жерде отбасыларды тамақтандыру қажет қарапайым қазақстандықтар жұмыс істейтінін бірнеше рет түсіндірдік. Олар ештеңеге қол тигізбестен кетіп қалды», — дейді ол.
Қауіпсіздік қызметкері сол қиын кезеңде олар азық-түлікпен және қажетті өнімдермен қамтамасыз етілгенін, ал ТЖ режимі алынып тасталғаннан кейін сыйлықақы алғанын еске алады. Бірақ тағы бір маңызды нәрсе: «біз кәсіпкерлерден өз атына көптеген алғыс сөздерді естідік. Біздің қиын-қыстау кезімізде бұл жұмыс орнын одан да жоғары бағалаймын».
Источник: Informburo.kz